تجربه کاربری یا UX چیست؟

تجربه کاربری یا UX یکی از اصطلاحاتی است که در مبحث طراحی سایت با آن سر و کار خواهیم داشت. در این مقاله قصد داریم با مفهوم آن آشنا شویم.

UI چیست؟

قبلا در مورد رابط کاربری یا UI صحبت کردیم و گفتیم که UI بیشتر به جنبه گرافیکی توجه کرده و در واقع به طراحی قسمتی از وب سایت یا اپلیکیشن می پردازد که کاربر به محض ورود به یک سایت آن را مشاهده می کند. مواردی مانند ظاهر منو،رنگ دکمه ها و….. در حوزه رابط کاربری می گنجند.

UX چیست؟

UX مخفف عبارت User Experience به معنای تجربه‌ی کاربری است. تجربه کاربری به معنای میزان رضایت کاربر از کاربردی بودن سایت است. به عبارت دیگر اینکه کاربر بتواند به راحتی با سایت شما کار کرده و از آن رضایت داشته باشد تجربه کاربری یا  UX نام دارد، بنابراین این تجربه کاربری است که حس خوب یا بدی را که کاربران از کار با سایت شما می گیرند را منتقل می کند.

اهمیت UX یا تجربه کاربری چیست؟

تجربه کاربری به شدت بر روی سئو تاثیر گذار است.  همانطور که می دانید موتور جستجوی گوگل، به راحتی می تواند تشخیص دهد که یک سایت چقدر برای افرادی که از آن استفاده می کنند مفید بوده است و این موضوع را از رفتار کاربران و البته عکس العمل آنها متوجه می شود.

قطعا گوگل به سایت هایی که کاربران در آن تجربه خوبی داشتند و عکس العمل مثبتی نشان داده اند، امتیاز و جایگاه بهتری اختصاص می دهد.  ذکر این نکته ضروریست که در بحث تجربه کاربری در واقع کارِ کاربر روی سایت مدنظر می باشدو عملکرد سایت است که اهمیت دارد.

سایت هایی با عملکرد خوب که ظاهر زیبایی هم دارند همیشه در ذهن مخاطب خواهند ماند پس بنابراین UX و UI در کنار هم تاثیر مستقیمی رو سئو دارند.

تفاوت  UI (رابط کاربری) و UX (تجربه کاربری) چیست؟

این دو اصطلاح با اینکه مفاهیم متفاوتی دارند اما در بسیاری از مواقع با یکدیگر اشتباه گرفته شده و به جای هم استفاده می شوند.

در طراحی وب سایت یا نرم افزار رابط کاربری (UI) به ظاهر سایت می‌پردازد، درحالی که تجربه کاربری (UX)  هماهنگی طراحی با نیازهای کاربر را بررسی می‌کند و موجب افزایش وفاداری کاربران و بالابردن نرخ تبدیل می‌شود. این بزرگترین تفاوت UI و UX است.

برای مفهوم بهتر به این مثال توجه کنید: اینکه رنگ دکمه جستجو چگونه باشد و رعایت نکاتی در رابطه با هماهنگی رنگ آن با کل سایت در حوزه UI می باشد اما اینکه این دکمه جستجو کجای صفحه سایت قرار بگیرد در حوزه UX می گنجد.
درمورد منو هم همین موضوع صادق است، اینکه ظاهر منو چگونه باشد مربوط به UI و اینکه چه گزینه هایی درمنو قرار داده شوند مربوط به UX است.

این دو مفهوم در طراحی دو بعد جدایی ناپذیرند و در حقیقت مکمل همدیگرند، اینگونه است که گاهی برای داشتن تجربه‌ی کاربری بهتر باید رابط کاربری و ظاهر را تغییر داد و هر تغییری در رابط کاربری در تجربه‌ی کاربری تاثیر گذار است.

اجزای تجربه کاربری (UX) چیست؟

درست است که دنیای تجربه کاربری مدام در حال تغییر است اما اصول بنیادین آن همیشه یکسان است. یک طراح باید در طراحی خود وضوح و اختصار را رعایت کرده و مشخص کند که از دیدگاه بصری و برقراری تعادل در آن به دنبال چه چیزی می گردد. تجربه کاربری باید به گونه ای طراحی شود که به نیازهای کاربران به درستی پاسخ دهد و همجنین نوآورانه باشد.

در طراحی UX قواعدی وجود دارند که بنیادین هستند و حتی با گذر زمان و ظهور تکنولوژی های جدید ( که قطعا UX از آن ها تاثیر می پذیرد) به قوت خود باقی مانده اند. این قواعد به طراح تجربه کاربری کمک می کند تا در مسیر مشکلات و چالش ها با استفاده از یک روش پایدار و مشخص، متمرکز بماند. همچنین UX دارای اجزای مختلفی است که باید به تمام آنها با دقت توجه کنید؛

طراحی تعاملی

کاربر به واسطه رابط کاربری با شما تعامل دارد پس هیچ چیز بهتر از تعامل دو طرفه و مناسب نمی تواند بهترین تجربه را برای کاربرانتان فراهم نماید. به عبارت دیگر المان های تجربه کاربری را طوری طراحی کنید که کاربران بتواند به راحتی تعامل دوسویه برقرار کنند.

طراحی رابط کاربری

همانطور که گفته شد برای رقم زدن بهترین تجربه کاربری و لذت بردن او از تعامل با سیستم شما المان های دیداری مانند رنگ ها دکمه ها و … که مربوط به UI یا رابط کاربری هستند به کمک شما خواهند آمد. بنابراین می توان گفت که رابط کاربری یکی از زیر مجموعه های تجربه کاربری است.

دسترس پذیری

یکی از مهم ترین نکات برای برقراری تعامل مناسب با کاربران این است که مخاطب شما بتواند به راحتی و به سرعت به آنچه نیاز دارد دسترسی داشته باشد. پس بنابراین زمانی تجربه کاربری مناسب و کارا رقم می خورد که کاربر به چیزی که می خواهد در کوتاه ترین زمان ممکن دست پیدا کند.

کاربردپذیری

درست است که جذابیت و ظاهر سیستم شما بسیار اهمیت دارد اما سیستم جذاب بدون کارایی فایده ای ندارد و حتی اگر مخاطب را در وهله اول جذب کند قطعا پس از مدتی باعث از دست رفتن کاربران زیادی خواهد شد.

تجربه کاربری موثر و موفق وقتی حاصل می شود که شما چیزی را به کاربر ارائه دهید که به آن نیاز دارد یا حتی باعث افزایش توانمندی او می شود.

معماری اطلاعات

اطلاعات هر چه ساده تر و در دسته بندی های مفید در اختیار کاربران قرار گیرد، تجربه بهتری برایشان اتفاق می افتد. سهولت استفاده و اکتشاف‌پذیری دو عامل مهم در معماری اطلاعات هستند و ارتباطی نزدیکی با طراحی تجربه کاربری دارند.

کلام آخر

طراحی تجربه کاربری هیچوقت به اندازه امروز مهم نبوده و این بدین معناست که با یادگیری قواعد و مهارت‌های UX می‌توان منافع فراوانی کسب کنید.

دو مفهوم طراحی کاربری و تجربه کاربری معنای متفاوتی دارند اما مکمل یکدیگرند و با کمک گرفتن از هر دوی این مفاهیم می توان جذابییت و کاربردی بودن یک سیستم را رقم زد. پس بنابراین فقط با داشتن UX و UI مناسب در کنار هم می‌توان مخاطب را جذب کرده و آن را ماندگار کنید و به اهداف نهایی خود دست پیدا کنید.